Yakın Doğu Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Biyomedikal Mühendisliği öğretim üyesi Doç. Dr. İlker Özşahin, Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi CERN’de proton-proton çarpışmaları sonucu ortaya çıkan parçacıkların izlerini ve enerjilerini ölçen altı deneyden biri olan Compact Muon Selenoid (CMS) üzerine çalışmalar yürüten ekipte ülkemizi başarıyla temsil ediyor.
CERN, karanlık maddenin izini sürüyor
Doç. Dr. İlker Özşahin, bazı fizik olaylarının iyi algılanabilmesini sağlayan ve genel amaçlı bir dedektör olan CMS (Compact Muon Solenoid) grubunda karanlık madde, karanlık enerji, ekstra boyutlar gibi konuları incelemek için tasarlanan CMS dedektörünün geliştirilmesinde yer alıyor. Büyük Hadron Çarpıştırıcısının 4 büyük dedektörden biri olan CMS, binlerce elektronik devreye sahip karmaşık parçadan oluşuyor.
CMS’nin, 15 m yükseklikte, 22 m boyunda, toplam 12.500 ton ağırlığa sahip bir düzenek olduğunu söyleyen Doç. Dr. İlker Özşahin, “Dedektör, en iç bölgesinde 3.85 Tesla kadar manyetik bir alan şiddetine sahip güçlü bir süper iletken mıknatıs ile özellikle yeni fizik kanunlarına ait sinyalleri keşfetmek üzere (Higgs bozonu, süpersimetri, vs.) dizayn edildi” diyor.
Doç. Dr. İlker Özşahin, 2022’de gerçekleşecek olan çarpışma için güncelleme çalışmalarında önemli bir rol üstleniyor
CMS dedektörünün alt detektörlerinden biri olan İleri Hadronik (Hadronic Forward, HF) kalorimetre detektörünün 2022'de gerçekleşecek olan çarpışma için güncelleme çalışmalarında yer alan Doç. Dr. Özşahin, bu çalışmaların yanı sıra, veri toplama ve veri analizi çalışmalarında da görev alıyor. Başarılı genç fizikçi, özellikle dedektör kontrol ve güvenlik sisteminde, dedektörün bir sonraki çarpışmaya hazırlanması, test edilmesi ve kalibrasyonu açısından önemli bir rol üstleniyor.
CERN yarının teknolojilerini geliştirmede önemli bir rol oynuyor…
Temel bilimlerdeki ilerlemelerin yanı sıra teknolojik gelişmelerin de sağlandığı dünyadaki en önemli merkezlerden bir olan CERN hızlandırıcıları sayesinde günümüzde süper iletken teknolojisinin ilerlemesi, temiz enerji kaynaklarının araştırılması, bilgisayar teknolojisi, yeni elementlerin keşfi, tıpta teşhis ve tedavi, malzeme bilimi, bilişim teknolojisi, nükleer tıp ve radyoterapi, nanobilim, lazer fiziği, plazma fiziği, elektronik, telekomünikasyon ve daha birçok alanda gelişmeler sağlanıyor. Örneğin bilgisayar iletişimini sağlayan World Wide Web (www) dünyanın farklı yerlerinde çalışan fizikçilerin birbirleriyle daha hızlı ve kolay iletişim kurmaları amacıyla CERN’de geliştirildi.
